Мӑнкун — провослави тӗнне ӗненекенсен чи пысӑк та савӑнӑҫлӑ уявӗ. Христос чӗрӗлнине палӑртакан куна вӗсем: «Пур уявсен уявӗ», — теҫҫӗ. Ӗненекенсем ҫак ҫутӑ вырсарникун Иисус шуйттан хӑватне ҫӗнтернине, урӑхла каласан, Ырӑ Усала ҫӗнтернине паллӑ тӑваҫҫӗ, ҫавна май савӑнаҫҫӗ. Ҫак кун пур ҫын та начаррине манса лайӑххи пирки ҫеҫ шухӑшлать, ырӑ малашлӑх пирки ӗмӗтленет.
Мӑнкуна Йӗпреҫ районӗнчи Пучинке шкулӗн вӗренекенӗсем те лайӑх хатӗрленсе кӗтсе илчӗҫ: паян шкулта «Асамлӑ ҫӑмартасем» ӑмӑрту иртрӗ. Конкурса вӑтам тата кӗҫӗн класра вӗренекенсем хутшӑнчӗҫ. Вӗсем ӑсталанӑ Мӑнкун ҫӑмартисем ҫав тери асамлӑ та илӗртӳллӗ пулса тухнӑ. Уйрӑмах ҫак ачасен пултарулӑхӗ пурин кӑмӑлне те кайрӗ: Ермолаева Ясминӑн (6 кл.) «Чӑх-чӗп картинче», Васильева Светланӑн (5 кл.) «Эп ҫуралтӑм», Павлова Августинӑпа Яковлева Иринӑн «Тутлӑ мӑшӑр», Шельтямова Виолеттӑн (2 кл.) «Асамлӑ кайӑк», Шельтямова Анжелӑпа Харитонова Лианӑн (2 кл.) «Шӑши тус», Шибаева Татьянӑн (2 кл.) «Мулкач тусӑм», Школьников Стасӑн (3 кл) «Ман хаваслӑ чӗппӗмсем» ӗҫӗсем.
Йӗпреҫ районӗнчи Пучинкери вӑтам шкулта час-часах тӗрлӗ спорт вӑййи-ӑмӑртӑвӗсем ирттереҫҫӗ. Паян та, пушӑн 10-мӗшӗнче, уроксем хыҫҫӑн 5-11 класра вӗренекенсем шкул ҫумӗнчи йӗлтӗр йӗрӗ ҫине тухрӗҫ. Кунта биатлон ӑмӑртӑвӗ иртрӗ. Кӑҫал кун пек ӑмӑрту пӗрремӗш хут иртнӗрен шкул ачисемшӗн те, вӗрентекенсемшӗн те ку эстафета питӗ кӑсӑклӑ пулчӗ.
Эстафета 3 ушкӑна пайланнӑ: пӗрремӗш ушкӑнра — 5-6 классем. Вӗсем хушшинче улттӑмӗшсем 1-мӗш вырӑна тухрӗҫ, пиллӗкмӗшсем — 2-мӗш вырӑна. Иккӗмӗш ушкӑнра — 7-8 классем. Кунта 8а — 1-мӗш вырӑна ҫӗнсе илчӗ, 7 класс — 2-мӗш вырӑн¸ 8б — 3-мӗш вырӑн. Виҫҫӗмӗш ушкӑнра аслисем, 9-11 классем, пулчӗҫ. Аслисем хушшинчи кӗрешӳ ҫивӗчрех иртрӗ. Вунпӗрмӗшсем 1-мӗш вырӑна, вуннӑмӗшсем 2-мӗш вырӑна¸ тӑххӑрмӗшсем 3-мӗш вырӑна тухрӗҫ. Пӑшалтан тӗл перессипе 6 класра вӗренекен Настя Федоровӑпа Алеша Васильева ҫитекенни пулмарӗ.
Амӑрту питӗ хаваслӑ иртрӗ. Ҫанталӑкӗ те паян лӑпкӑ пулчӗ¸ ҫурхи ӑшӑ хӗвел пурин кӑмӑлне те ҫӗклентерчӗ.
Пучинке вӗрентекенӗсем ачасем ҫирӗп сывлӑхлӑ ӳссе ҫитӗнччӗр тесе тӑрӑшаҫҫӗ.
Нарӑсӑн 18-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнчи Пучинкери пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкулта пневматикӑллӑ пӑшалтан тӗл перекенсен районти IX уҫӑ турнирӗ иртрӗ. Кӑҫал ӑна Совет салтакӗсене Афганистан ҫӗрӗнчен илсе тухнӑранпа 23 ҫул ҫитнине халалланӑ. Ҫак ӑмӑртӑва пуҫласа йӗркелесе яраканӗ — 1987–89 ҫулсенче салтак-интернационалист тивӗҫне Афганистанра чыслӑн пурнӑҫланӑ Пучинкере ҫуралса ӳснӗ Валерий Михайлович Иванов.
Ку ӑмартӑва кӑҫалхипе 9-мӗш хут ирттерчӗҫ. Уяв пӗлтерӗшӗ ӳссех пырать¸ ӑмӑртӑва хушӑнакансем те кашни ҫулах ытларах та ытларах килеҫҫӗ. Кӑҫалхи ӑмӑртӑва 12 шкултан 15 ушкӑн хутшӑнчӗ¸ вӗсем хушшинче — Канаш районӗнчи Раҫҫей Геройӗ Николай Гаврилов ячӗллӗ Янкӑлч шкулӗнчен килнӗ команда.
Ҫак кун уява отставкӑри генерал-лейтенант, Раҫҫей Геройӗ Николай Гаврилов¸ унӑн шӑллӗ Александр Гаврилов подполковник¸ «Тӑван ҫӗршыв ывӑлӗсем» офицерсен юлташлӑхӗ» регионти общество организацийӗн¸ Афганистан ветеранӗсен Союзӗн республикӑри тата районти уйрӑмӗсен представителӗсем килнӗ.
Шупашкарта вырнаҫнӑ Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗн спорт керменӗнче кире пуканӗ йӑтакансен ӑмӑртӑвӗ иртрӗ. Ӑмӑртӑва пуҫарса яраканӗ — Патшалӑх канашӗн ертӳҫи, спорт ӑсти Юрий Попов пулать.
Йӑлана кӗнӗ тапӑҫӑва чӑваш яш-кӗрӗмӗ йышлӑ пуҫтарӑннӑ. «Шкул ҫулӗнчи ачасем нумай пулни савӑнтарать», — тенӗ Юрий Алексеевич ӑмӑртусене уҫнӑ май. Ҫӳлти вырӑнсенче кӑҫал та йӗпреҫсем пулчӗҫ. Тӗслӗхрен, 8-мӗш класра вӗренекен Ольга Пашкова, 11-мӗш класри Андрей Кузьминпа Владимир Иванов иккӗшӗ те 1-мӗш вырӑнсем йышаннӑ, Алексей Алексеев вара 2-мӗшне хӑпарнӑ. Ку ачасем пурте Пучинке шкулӗнчен иккен. Андрей Кузьмин ҫак кун 1-мӗш разрядлӑ пуканҫӑ пулчӗ. Анастасия Федорова, «чи ҫамрӑк пуканҫӑ» ята тивӗҫнӗскер те ҫак шкултах вӗренент иккен, 6-мӗш класа ҫӳрет. Маттур ҫамрӑксене Михаил Петров хатӗрлет имӗш. Ачасен вӗрентекенӗ те ӑмӑртӑва хутшӑнса хӑй ушкӑнӗнче мала тухма пултарнӑ.
Юрий Попов кашни ҫӗнтерӳҫе хӑй ятӗнчен асӑнмаллӑх парнесемпе хавхалантарчӗ.
2011 ҫул вӗҫленес умӗн Йӗпреҫри «Патвар» спортклубра Чӑваш сӑрӑ ӑстисен пӗрлӗх пайташӗн, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗн Николай Федоровӑн куравӗ уҫӑлнӑ. Ӑна Николай Васильевич ҫуралнӑранпа 90 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Пирӗн республикӑри чи ватӑ сӑрӑ ӑстисенчен пӗри хальхинче курава 100 яхӑн ӗҫ тӑратнӑ. Асӑннӑ «тупра» — пултарулӑхра 50 ҫул ытла вӑй хунин «ҫимӗҫӗ». Федоров картинисенче ытларах тӑван тӑрӑх илемӗ, ял пурнӑҫӗ... Художникӑн ӗҫӗсемпе шкул ачисем те, аслӑрах ӑрури ҫынсем те хаваспах паллашаҫҫӗ.
Ҫамрӑк тухтӑрсем яла ӗҫлеме каясшӑн. Хальлӗхе 60 ытла ҫын «Земски тухтӑр» программӑна хутшӑнма кӑмӑл тунӑ. Вӗсенчен ытларахӑшӗ Патӑрьел, Шупашкар, Ҫӗмӗрле, Элӗк, Хӗрлӗ Чутай, Елчӗк, Йӗпреҫ тата Етӗрне районӗсенче ӗҫлесшӗн. Ҫавӑн пекех Чӑваш Енре ҫуралса ӳснӗ, анчах ҫӗршывӑн ытти тӑрӑхӗсенче вӑй хуракан ҫамрӑк тухтӑрсем те тӑван ене ӗҫлеме таврӑнасса пӗлтернӗ. Яла кайма вӗсене патшалӑх 1 миллион тенкӗ парса пулӑшни хавхалантарать. Шанӑҫа ҫамрӑк ӑстасен 5 ҫул ӗҫлесе тӳрре кӑлармалла. Укҫана ҫурт-йӗр тума е туянма тата ытти ыйтусене татса пама усӑ курма юрать. Раҫҫейре программа 2012-мӗш ҫултан ӗҫлеме пуҫлать. Унта 35 ҫула ҫитмен аслӑ пӗлӳллӗ медицина ӗҫченӗсем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Ҫапла майпа патшалӑх ҫамрӑксене яла илӗртес тӗллевлӗ. Паянхи кун республикӑри ялсенчи сывлӑх учрежденийӗсене тухтӑрсем 19 процент таран ҫитмеҫҫӗ.
Киров ял тӑрӑхӗ Йӗпреҫ районӗн вӑрманлӑ тӑрӑхӗнче вырнаҫнӑ. Пӑкӑян, Спотара, Тарӑнвар, Юпал ялӗсем иртнӗ ӗмӗрӗн 20-30-мӗш ҫулӗсенче вӑрман касакансем никӗсленипе пуҫланса кайнӑ. Пысӑках мар пулин те вӗсем — пурнӑс унта та вӗресе тӑрать.
Кунти халӑх хуҫалӑхӗсенче ҫӗрулми, тырӑ, ытти тӗрлӗ пахча ҫимӗҫ ӳстереҫҫӗ. Сӑмахӑмӑр вара Семёнов Александр Иванович ӳстернӗ сӗлӗ пирки пулӗ — нумай пулмасть вӗсем выльӑхшӑн тутлӑ апата вырса кӗртнӗ. Тухӑҫлӑ — хӑйсен ҫӗр лаптӑкӗнчен тонна ытла пуҫтарма пултарнӑ.
Тасатасса вара хуҫалӑх ӗлӗкхи мелпе усӑ курнӑ — алапа.
Кӗнеке — пӗлӳ ҫӑлкуҫӗ. Тин кӑна тухнӑ кӗнекене яланах алӑра тытма кӑмӑллӑ — ҫӗнни вӑл пӗлменни патне ҫул уҫать-ҫке.
Эйпеҫ ял вулавӑшӗнче (Йӗпреҫ районӗ) темиҫе кун каялла шӑпах ҫӗнӗ кӗнекесемпе паллашрӗҫ те. Кӗнеке керменӗн ертӳҫи Ирина Григорьева курава интереслӗ ирттерчӗ — вулавӑша пуянлатнӑ ҫӗнӗ кӑларӑмсем пирки каласа пачӗ. Уйрӑмах ачасене Н. Максимовӑн «Пӗр хӗрес айӗнче», В. Тараватӑн «Кӗтмен венчечӗ», Ю. Скворцовӑн «Избранное», Н. Ярандайӑн «Кӗмӗл сулӑллӑ сехечӗ», Д. Суслинӑн «Хӑрушӑ вӑрттӑнлӑхӗ» тата ыттисем кӑмӑла кайрӗҫ.
Ял пӗтет тени пирки чылай илтме пулать. Йӗпреҫ районӗнчи Кӗлӗмкассинче вара пачах урӑхла — вӑл аталанать, ҫӗнӗлет. Халӑх та хушӑнса пырать — ҫамрӑксем хулана тармаҫҫӗ, вырантах юлаҫҫӗ, кунтах ҫӗнӗ йӑва ҫавӑраҫҫӗ. Пилӗк ҫул хушши вӑхӑта илес пулсанах — Канаш урамӗ анӑҫ еннелле самай вӑрӑмланнӑ — кунта 16 ҫӗнӗ ҫурт ҫитӗнсе ларнӑ. Хуҫисем электричество кӗртессе кӑна кӗтеҫҫӗ. Мӗн калас, вӑл та ҫитес вӑхӑтра пулӗ — юпасем лартнӑ, пралук караҫҫӗ. Электричество ҫитерсенех ҫитес вӑхӑтра хуҫисем ҫӗнӗ кил пӑттине пӗҫерӗҫ, хӑнана чӗнӗҫ.
Кӗлӗмкасси ялне 18 ӗмӗрте никӗсленӗ. 1795 ҫулхи ҫырав ку ялта 119 арҫын тата 122 хӗрарӑм пурӑннине палӑртнӑ. Пурӗ вӑл вӑхӑтра 50 хуҫалӑх пулнӑ. 1858 ҫулта — 373 арҫын, 410 хӗрарӑм. 2002 ҫулхи ҫырав тӑрӑх Кӗлӗмкассинче 1058 ҫын пурӑннӑ: 508 арҫын, 550 хӗрарӑм. Ялта ача сачӗ, шкул, клуб, вулавӑш, музей пур.
Ку ялтан тухнӑ: Ильин Виктор Алексеевич — паллӑ адвокат; Чернова Галина Петровна — тинтерех вӗренӳ министрӗ вырӑнне йышӑнакан; Маркиянов Орест Александрович — педагогика ӑслӑлӑхӗсен тухтӑрӗ; Маркиянов Геннадий Александрович — кӗвӗҫӗ, журналист; Тимофеев Никита Тимофеевич — 1938 ҫулта Йӗрпеҫ районӗн пуҫлӑхӗ пулнӑскер тата ыттисем.
Эрне пуҫламӑшӗнче, ҫӗртмен 27-мӗшӗнче, Йӗпреҫ районӗнчи Огонек ял вулавӑшӗнче вулав культурине ҫӗклес енӗпе «Ман вулас килет, ман пӗлес килет» ятпа ҫӗнӗ кӗнекесен кунӗ иртнӗ. Гладкова С.Н. библиотекарь ҫак кун тӗлне ятарласа ҫӗнӗ кӗнекесен куравне йӗркеленӗ — вулавҫӑсем унпа кӑсӑклансах паллашрӗҫ. Вулавӑша килнисене уйрӑмах Улькка Эльменӗн «Ҫирӗп чунлисем телейлӗ» кӗнеке кӑмӑла кайрӗ.
Огонек посёлокра пурӗ 200 ҫына яхӑн пурӑнать. Вӑл Йӗпреҫрен 5 ҫухрӑмра вырнаҫнӑ. Огонек ял вулавӑшӗ Шӑрттан ял тӑрӑхӗн учрежденийӗ. Ҫулталӑкне кунта кӗнеке вулама 350 ҫын таран ҫӳрет. 4660 ытла кӗнеке, ҫулталӑкне вулакансене алла 7 пин ытла кӗнеке, хаҫат-журнал параҫҫӗ. Гладкова С.Н. кунта 1997 ҫултанпа вӑй хурать.
+2.3 °C